Wiosna to wyjątkowy czas w hodowli koni, szczególnie dla klaczy, które w tym okresie często wyźrebiają. Ciąża klaczy trwa około 338-342 dni, czyli około 11 miesięcy, i dzieli się na dwa okresy:

  • Ciąża niska (1–8 miesiąc)

  • Ciąża wysoka (9–11 miesiąc)

W pierwszej fazie ciąży zapotrzebowanie na składniki pokarmowe nie jest zbyt wysokie, ale w miarę jak zbliża się termin porodu, szczególnie od 9. miesiąca, rośnie ono gwałtownie. Rozwój płodu, przyrost masy ciała klaczy i przygotowanie do laktacji sprawiają, że potrzeba większej ilości energii i białka. Masa ciała klaczy może wzrosnąć o 10-18% w stosunku do normy. W ostatnich trzech miesiącach ciąży zapotrzebowanie na energię i białko wzrasta do 1,3 w 9. miesiącu i 1,5 w 11. miesiącu w stosunku do zapotrzebowania bytowego. Ważne jest jednak, aby nie doprowadzić do nadmiernego otłuszczenia klaczy, ponieważ może to prowadzić do problemów z porodem i komplikacji poporodowych.

Żywienie Klaczy Wysokoźrebnej

Aby zapewnić prawidłowy rozwój płodu i kondycję klaczy, jej dieta powinna obejmować:

  1. Wysokiej jakości siano – zapewniające odpowiednią ilość błonnika.

  2. Pasze treściwe o odpowiednim bilansie białkowo-energetycznym – pasze, które nie obciążają przewodu pokarmowego klaczy zbyt dużą ilością paszy.

  3. Pasze treściwe uzupełniające – np. koncentraty lub dodatki mineralno-witaminowe, które uzupełnią brakujące składniki odżywcze.

  4. Stały dostęp do świeżej wody – klacz musi mieć nieprzerwany dostęp do czystej wody, by mogła prawidłowo funkcjonować.

W tym okresie szczególną uwagę należy zwrócić na mikro i makroelementy, w szczególności wapń, fosfor, selen oraz sód. Niedobór wapnia może wpłynąć na rozwój płodu, a brak sodu może powodować problemy z odejściem smółki u źrebiąt.

Żywienie Klaczy w Okresie Laktacji

Po wyźrebieniu, w okresie laktacji (do około 3. miesiąca), zapotrzebowanie klaczy na energię wzrasta, podczas gdy zapotrzebowanie na białko pozostaje na stosunkowo stabilnym poziomie. Ważne jest, aby dieta klaczy w tym okresie zapewniała odpowiednią jakość białka, ponieważ zboża, które są ubogie w aminokwasy egzogenne, mogą nie zaspokoić pełnych potrzeb organizmu. Klacze, które spędzają czas na pastwisku, mogą uzyskać wszystkie niezbędne aminokwasy z runi, jednak te, które nie mają dostępu do pastwiska, powinny otrzymywać suplementy białkowe, szczególnie lizynę.

Dieta w okresie laktacji powinna zawierać:

  1. Wysokiej jakości siano

  2. Wieloskładnikowe pasze treściwe, które uzupełniają niedobory energii i dostarczają aminokwasów.

  3. Dodatki mineralno-witaminowe – konieczne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organizmu matki i zdrowia źrebięcia.

  4. Dobrej jakości ruń pastwiskowa – zapewniająca dodatkowe składniki odżywcze, jeśli klacz ma dostęp do pastwiska.

  5. Stały dostęp do świeżej wody – woda jest kluczowa dla prawidłowej produkcji mleka.

Żywienie Źrebiąt

Po narodzinach, pierwszym i najważniejszym pokarmem dla źrebięcia powinna być siara, którą powinno ono pobrać od matki w ciągu pierwszych godzin życia. Siara zawiera niezbędne przeciwciała, które wspierają rozwój układu odpornościowego źrebięcia. Następnie, przez pierwsze tygodnie życia, źrebięta będą karmić się mlekiem matki, które zapewnia im wszystkie niezbędne składniki odżywcze.

Warto pamiętać, że koprofagia, czyli zjadanie kału, jest naturalnym zjawiskiem, które pomaga w zasiedlaniu przewodu pokarmowego przez niezbędną florę bakteryjną. Źrebięta po kilku tygodniach życia mogą zacząć interesować się pokarmem, którym żywi się ich matka, takim jak:

  • Siano

  • Pasze treściwe

  • Trawa na pastwisku

Warto umożliwić im podjadanie tych produktów, by przyzwyczaiły się do stałego pokarmu. Od około drugiego miesiąca życia źrebięta mogą być regularnie dożywiane specjalnymi paszami. Żłób dla źrebiąt powinien być specjalnie przystosowany, by uniemożliwić matce spożycie paszy.

W żywieniu źrebiąt należy szczególnie unikać podawania całych ziaren zbóż oraz dużych ilości roślin strączkowych, ponieważ mogą one być szkodliwe dla młodych koni. Idealnie sprawdzą się wieloskładnikowe mieszanki paszowe, które zawierają wartościowe białko oraz składniki mineralno-witaminowe dostosowane do wieku i rasy źrebięcia.