Profilaktyka zdrowia konia: Jak zadbać o zdrowie naszego czworonożnego przyjaciela

Dbając o zdrowie naszego konia, nie możemy zapominać o regularnych badaniach, które pozwalają wykryć ewentualne problemy na wczesnym etapie. Warto monitorować stan zdrowia naszego konia przez badania krwi, kału, kontrolę uzębienia i masy ciała, a także stosować profilaktykę w zakresie odrobaczania i szczepienia.

1. Badanie krwi

Badanie krwi jest podstawowym narzędziem diagnostycznym, które pomaga ocenić ogólny stan zdrowia konia. Zawiera dwa główne elementy:

  • Badanie morfologiczne: pozwala na wykrycie potencjalnych infekcji, anemii oraz ocenia stan nawodnienia organizmu.

  • Badanie biochemiczne: umożliwia ocenę poziomu enzymów, białek, elektrolitów i hormonów, a także pozwala wykryć ewentualne niedobory makro- i mikroelementów oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu narządów, takich jak wątroba.

Warto pamiętać, że na wynik badania krwi wpływa wiele czynników, takich jak stres, zmęczenie, trawienie czy pora dnia. Najlepiej pobrać próbkę krwi rano, na czczo, od wypoczętego konia, który nie był poddany intensywnemu wysiłkowi ani stresowi.

2. Badanie kału

Badanie kału jest kluczowe w diagnostyce pasożytów i zapiaszczenia jelit. Oprócz oceny jakości kału (czy jest zbyt luźny lub zbyt suchy), jego wyglądu (czy nie zawiera śluzu, krwi, niestrawionych resztek pokarmowych) oraz zapachu (czy nie jest zbyt intensywny), warto przeprowadzić test na obecność pasożytów oraz zapiaszczenie jelit.

Zapiaszczenie to poważny problem, który może prowadzić do nieżytu błon śluzowych przewodu pokarmowego, zaburzeń wchłaniania, a w skrajnych przypadkach – do niedrożności jelit i kolek, które mogą zagrażać życiu konia. Piasek dostaje się do przewodu pokarmowego wraz z paszą, zwłaszcza podczas wypasu na piaszczystych pastwiskach. Z tego powodu warto regularnie oceniać stopień zapiaszczenia. Można to zrobić przez zmieszanie świeżego kału z wodą w przezroczystym naczyniu i obserwację osadów piachu na dnie. W razie potrzeby, warto podać preparaty z nasionami babki płesznik, które pomagają usunąć piasek z jelit.

3. Kontrola masy ciała

Regularne kontrolowanie masy ciała konia pozwala na odpowiednie dopasowanie dawki pokarmowej i ocenę przyswajalności pasz. Również precyzyjne określenie dawek leków i suplementów jest możliwe dzięki monitorowaniu masy ciała. Nagłe zmiany w wadze mogą wskazywać na problemy zdrowotne, które wymagają szybkiej reakcji.

4. Kontrola uzębienia

Stan uzębienia jest niezwykle ważny dla zdrowia konia, zwłaszcza w przypadku koni żywionych paszami wysoko przetworzonymi. Nierównomierne ścieranie zębów, zwłaszcza trzonowych i przedtrzonowych, może prowadzić do powstawania ostrych krawędzi, które powodują ból podczas jedzenia, uszkadzają błonę śluzową jamy ustnej i prowadzą do nadżerek. Koń może wtedy gorzej przeżuwać pokarm, co negatywnie wpływa na jego przyswajalność i może prowadzić do utraty masy ciała.

Dbałość o uzębienie jest również kluczowa z punktu widzenia użytkowego, ponieważ problemy z jamą ustną mogą prowadzić do trudności w akceptacji kiełzna, nieprawidłowego ustawienia głowy, a nawet problemów z szyją i grzbietem. Kontrolę uzębienia powinien przeprowadzać lekarz weterynarii przynajmniej raz, a optymalnie dwa razy w roku.

5. Odrobaczanie i szczepienia

Odrobaczanie jest niezbędne, aby chronić konia przed inwazjami pasożytów, które mogą prowadzić do problemów żołądkowo-jelitowych, spadku odporności, anemii, a także do obniżenia masy ciała. Zabiegi odrobaczania powinny być przeprowadzane regularnie, zgodnie z cyklami rozwoju pasożytów. Najlepiej poprzedzić je badaniem parazytologicznym kału, aby dobrać odpowiedni program odrobaczania. Zwykle zaleca się przeprowadzanie trzech lub czterech zabiegów w ciągu roku – wiosną, latem oraz późną jesienią, a także zimą, w celu eliminacji larw gza końskiego.

Szczepienia są niezbędne, aby chronić konia przed poważnymi chorobami zakaźnymi i zaraźliwymi. Szczepienia podstawowe obejmują szczepionki przeciwko grypie, tężcowi, zakażeniom Herpesvirus i wściekliźnie. Po wykonaniu szczepień bazowych należy wykonywać szczepienia przypominające:

  • Grypa: co 6 miesięcy dla koni biorących udział w zawodach i wydarzeniach z dużą rotacją zwierząt, co 12 miesięcy dla koni, które nie opuszczają swojego miejsca pobytu.

  • Tężec: co rok do dwóch lat.

  • Herpesvirus: co 6-12 miesięcy, szczególnie w przypadku klaczy źrebiących.

  • Wścieklizna: co 12 miesięcy.

Pamiętajmy, że przed szczepieniami należy przeprowadzić badanie kliniczne, a szczepić powinny tylko zdrowe konie.

lek wet Dorota Jerczyńska